აღწერა : თავმჯდომარეობს თავმჯდომარის უფროსი ამხანაგი ალექსანდრე ლომთათიძე.მდივნობს დამფუძნებელი კრების მდივანი კ. ჯაფარიძე.კრება იხსნება ნაშუადღევის 12 საათსა და 25 წუთზე.თავმჯდომარე. - გთხოვთ დაბრძანდეთ, კრება გახსნილი გახლავთ, მდივანი მოგახსენებთ დღიურ წეს-რიგს.მდივანი (კითხულობს) დღიური წესრიგი:1) საბოლოო ტექსტი საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის შედგენის დეკრეტისა.2) პრეზიდიუმის წევრთა არჩევა.3) სხვა და სხვა კომისიების არჩევა.
ტექსტი : საქართველოს დამფუძნებელი კრება(სტენოგრაფიული ანგარიში)მესამე სხდომაოთხშაბათი 1919 წლის მარტის 18. ტფილისი. სასახლე. თავმჯდომარეობს თავმჯდომარის უფროსი ამხანაგი ალექსანდრე ლომთათიძე.მდივნობს დამფუძნებელ კრების მდივანი კ. ჯაფარიძე.კრება იხსნება ნაშუადღევის 12 საათსა და 25 წუთზე.თავმჯდომარე. - გთხოვთ დაბრძანდეთ, კრება გახსნილი გახლავთ მდივანი მოგახსენებთ დღიურ წეს - რიგს.მდივანი (კითხულობს) დღიური წესრიგი:1) საბოლოო ტექსტი საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის შედგენის დეკრეტისა.2) პრეზიდიუმის წევრთა არჩევა.3) სხვა და სხვა კომისიების არჩევა.სოციალ-დემოკრატიულ ფრაქციის საკანონმდებლო წინადადება.სოციალ დემოკრატიულ ფრაქციის მიერ შემოტანილია შემდეგი საკანონმდებლო წინადადება: (კითხულობს).სოც. - დემოკრატიულ ფრაქციას შეაქვს შემდეგი საკანონმდებლო წინადადება დეპუტატობის და მოხელეობის შეუთავსებლობისა და დეპუტატთა დიეტისა.1) მთავრობის დაწესებულებებში მოსამსახურენი არ შეიძლება იმავე დროს იყვნენ დამფუძნებელ კრების წევრად. გამონაკლისს შეადგენენ: მთავრობის წევრები (მინისტრები), მათი ამხანაგები, ელჩები და სახალხო გვარდიის შტაბის წევრები.ამ უკანასკნელთათვის შეთავსება დასაშვებია.2) ადგილობრივ თვითმმართველობათა გამგეობის წევრებს და ხმოსნებს არ ეკრძალებათ იყვნენ იმავე დროს დამფუძნებელ კრების წევრად. 3) დაენიშნოს დამფუძნებელ კრების წევრს გასამრჯელოდ 1,500 მან. თვიურად.4) არავის არ აქვს უფლება აიღოს ჯამაგირი ერთ და იმავე დროს დამფუძნებელ კრებიდან და სახელმწიფო დაწესებულებებიდან, ან ადგილობრივ თვითმართველობებიდან.5) ყოველი წევრი დამფუძნებელი კრებისა, რომელიც პირველ მუხლში აღნიშნულ დაწესებულებებში მსახურებს, ვალდებულია ერთი თვის განმავლობაში დღიდან კანონის მიღებისა, წარმოადგინოს საბუთი იმისა, რომ მან შეუთავსებელი თანამდებობა დასტოვა, წინააღმდეგ შემთხვევაში ის დამფუძნებელ კრების წევრათ არ ჩაითვლება და მის ადგილს შემდეგი კანდიდატი დაიჭერს.თავმჯდომარე. მდივანმა მოგახსენათ დღიური წეს - რიგი და აგრეთვე საკანონმდებლო წინადადება, რომელიც შემოიტანა სოციალ - დემოკრატიულმა ფრაქციამ.ჯერ დღიური წეს - რიგის შესახებ სურს თუ არა ვინმეს თავისი აზრი გამოსთქვას? მსურველი არავინ გახლავთ. ნება მიბოძეთ დღიური წესრიგი მიღებულად ჩავთვალო.ახლა საკანონმდებლო წინადადების შესახებ ვის სურს სიტყვა? სიტყვა ეკუთვნის დამფუძნებელი კრების წევრს არსენიძეს.რაჟდენ არსენიძე. (ს. - დ.) შეიძლება ეს წინადადება გადავცეთ დასამუშავებლად კომისიაში. ჩვენ შესაფერისად მიგვაჩნია გადაეცეს საფინანსო და საკონსტიტუციო კომისიებს, ვინაიდან ამ წინადადებას აქვს ფინანსიური და ერთ გვარი საკონსტიტუციო ხასიათი. მაშასადამე გადავცეთ ორ კომისიას, რომელთაც დღეს ამოვირჩევთ.თავმჯდომარე. წინააღმდეგი არავინ არის, რომ ეს საკანონმდებლო წინადადება გადაეცეს საფინანსო და საკონსტიტუციო კომისიას? ვის სურს სიტყვა ამ წინადადების შესახებ? მსურველი არავინ არის. მაშასადამე ეს წინადადება მიღებულია და გადაეცემა საფინანსო კომისიას. ეხლა მდივანი მოგახსენებთ საბოლოო ტექსტს დეკრეტისას. გთხოვთ წაიკითხოთ.მდივანი (კითხულობს).დეკრეტი 1საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის შედგენისა.1. დაევალოს დამფუძნებელ კრების წევრს ნოე ჟორდანიას საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის შედგენა - მისივე თავმჯდომარეობით.2. მთავრობის თავმჯდომარე იმავე დროს საქართველოს რესპუბლიკის უმაღლესი წარმომადგენელია.თავმჯდომარე. სურს თუ არა ვისმეს რაიმე შესწორების შემოტანა? მსურველი არვინ არის. მაშასადამე ეს ტექსტი საბოლოოდ მიღებული გახლავთ. შემდეგი საკითხი - პრეზიდიუმის წევრების არჩევაა. ვინ არის მსურველი სიტყვა აიღოს? სიტყვა ეკუთვნის დამფუძნებელი კრების წევრს შ. მესხიშვილს.პრეზიდიუმის წევრთა არჩევა.შალვა ალექსი მესხიშვილი. (ს. ფ.) სოციალ ფედერალისტების სახელით თავმჯდომარის მეორე ამხანაგად ვასახელებ დამფუძნებელ კრების წევრს ბ. სვიმონ მდივანს.თავმჯდომარე: სიტყვა ეკუთვნის დამფუძნებელ კრების წევრს გვაზავას.გიორგი გვაზავა. (ნ. დ.) - ჩვენი ფრაქცია ასახელებს დამფუძნებელ კრების წევრს: ექვთიმე თაყაიშვილს.თავმჯდომარე. არის თუ არა სხვა კანდიდატურა?ივანე გობეჩია. (ს. რ.) ჩვენი ფრაქცია ასახელებს პრეზიდიუმის წევრის თანამდებობაზე გიგო ნათაძეს.თავმჯდომარე. უკაცრავათ, მე ბოდიშს ვიხდი, მაგრამ ჯერ ერთი საკითხი უნდა გამოვარკვიოთ. აქ სამი პირი დაასახელეს პრეზიდიუმის წევრათ. გამოურკვეველია, ვინ რა თანამდებობაზედ: ერთი გარკვეულად იყო დასახელებული ს. მდივანი, როგორც თავმჯდომარის ამხანაგი. სხვები კი იყვნენ დასახელებულნი, როგორც პრეზიდიუმის წევრები. გთხოვთ გამორკვეული იყოს, რამდენი წევრი იქნება და ვის რა თანამდებობაზე ასახელებთ.გიორგი გვაზავა. (ნ. დ.) ჩემი აზრი აშკარა იყო, მე მეგონა რომ ლაპარაკი არის თავმჯდომარის მეორე ამხანაგზე. მხოლოდ ამ თანამდებობაზე მე ვასახელებდი დამფუძნებელი კრების წევრს ექვთიმე თაყაიშვილს, როგორც მეორე ამხანაგს თავმჯდომარისას.თავმჯდომარე. სიტყვა ეძლევა დამფუძნებელს კრების წევრს ნოე ცინცაძეს.ნოე ცინცაძე. (ს. - დ.) პრეზიდიუმის შემადგენლობა ჩემის აზრით, უნდა განისაზღვროს ასე: უნდა არჩეულ იყვნენ ორი ამხანაგი თავმჯდომარისა, და ორი უმცროსი მდივანი. მაშასადამე აქ დასახელებული იყო თავმჯდომარის ამხანაგის თანამდებობაზე ორი პირი, როგორც გავიგე: ს. მდივანი და ექვთიმე თაყაიშვილი. მაშასადამე ორი მდივანია ასარჩევი, ერთი მდივანი უკვე დასახელებულია, გიგო ნათაძე. მეორე მდივანს ჩვენი ფრაქცია ასახელებს ქრისტინე შარაშიძეს.თავმჯდომარე, სხვა კანდიდატურა როგორც სჩანს არ არის, როგორ ინებებთ, ცალკე უყაროთ კენჭი თუ ყველას ერთად? (ხმა: ყველას ერთად!) წინააღმდეგი არავინ არის? ვინ არის მომხრე, რომ დასახელებული წევრები დამფუძნებელ კრებისა არჩეულ იყვნენ კრების პრეზიდიუმის აღნიშნულ თანამდებობებზედ? მე მგონია ერთ ხმად არის მიღებული. გთხოვთ მობრძანდეთ აქ და დაიკავოთ თქვენი ადგილები. (ტაში.)შემდეგი საკითხი გახლავთ არჩევა სხვა და სხვა კომისიებისა. ვის სურს ამ საკითხის შესახებ სიტყვა აიღოს? სიტყვა ეკუთვნის ნ. ცინცაძეს. კომისიების არჩევა.ნოე ცინცაძე: (ს. - დ.) ჩვენ ფრაქციას წინადადება შემოაქვს: არჩეულ იქნეს დღეს ოთხი კომისია: სარეგლამენტო, საკონსტიტუციო, საბიუჯეტო-საფი- ნანსო და სარედაქციო. ამ კომისიების შემადგენლობა, ჩემის აზრით უნდა განისაზღვროს ასე: სარედაქციო კომისიაში შვიდი წევრი, საკონსტიტუციოში - თხუთმეტი, აგრეთვე საფინანსო და საბიუჯეტოში - თხუთმეტი და სარეგლამენტოში - შვიდი.თავმჯდომარე. გთხოვთ ერთხელ კიდევ წაიკითხოთმდივანი (კითხულობს კომისიების ნუსხას)სარეგლამენტო კომისიაში სოციალ - დემოკრატიული ფრაქცია ასახელებს (ხმები: ჯერ რიცხვი, რამდენი კაცისგან არის შემდგარი კომისია?)სარეგლამენტო კომისია...თავმჯდომარე. თუ არა ვცდები, წინადადება არის არჩეულ იყოს ოთხი კომისია, სარეგლამენტოში - შვიდი წევრი, საკონსტიტუციოში - თხუთმეტი, საბიუჯეტო - საფინანსოში - თხუთმეტი და სარედაქციოში - შვიდი. გსურთ თუ არა ამ წინადადების შესახებ გამოსთქვათ აზრი? მსურველი არავინ არის. მაშასადამე მიღებულად უნდა ჩაითვალოს. ეხლა გთხოვთ დაასახელოთ კანდიდატები. ერთ ფრაქციას უკვე დასახელებული ჰყავს კანდიდატები სარეგლამენტო კომისიაში. გთხოვთ წაიკითხოთ.სარეგლამენტო კომისიის არჩევა.მდივანი (კითხულობს) სოც. დემ. ფრაქცია სარეგლამენტო კომისიაში ასახელებს: ლ. ნათაძეს რ. არსენიძეს, პ. საყვარელიძეს, ნ. იმნაიშვილს.თავმჯდომარე: დასახელებულია მხოლოდ ოთხი წევრი, გადაწყვეტილი გახლავთ შვიდი. გთხოვთ დანარჩენი კანდიდატები წამოაყენოთ.გიორგი გვაზავა. (ადგილიდან): ჩვენი ფრაქცია მე მასახელებს.თავმჯდომარე: კიდევ ვის სურს?ივანე გობეჩია. (ს. რ.) სარეგლამენტო კომისიაში ვასახელებთ დამფუძნებელ კრების წევრს ილია ნუცუბიძეს.მდივანი: (კითხულობს) სოციალ ფედერალისტების ფრაქცია ასახელებს იოსებ ბარათაშვილს.თავმჯდომარე. სხვა კანდიდატურა, როგორც სჩანს, არ არის მაშასადამე დასახელებულნი გახლავან: (კითხულობს) ლეო ნათაძე (ს. - დ.) რაჟდენ არსენიძე (ს. - დ.), პავლე საყვარელიძე (ს. - დ.), ნ. იმნაიშვილი (ს. - დ.), გიორგი გვაზავა (ერ. დემ.) ილია ნუცუბიძე (ს. რ.) იესე ბარათაშვილი (სოც. - ფედ.).გსურთ ესენი არჩეულად ჩაითვალონ? შემდეგი: - საკონსტიტუციო კომისია. გთხოვთ წაიკითხოთ ვის ასახელებს სოციალ - დემოკრატიული ფრაქცია. საკონსტიტუციო კომისიის არჩევა.მდივანი. - (კითხულობს): სოც. დემ. ფრაქცია საკონსტიტუციო კომისიაში ასახელებს შემდეგ პირებს: არსენიძეს რ., ჯაფარიძეს ს., საყვარელიძეს პ., ნათაძეს ლ., ჯაფარიძეს ვ., ანდრონიკაშვილი კ., ჩიხლაძეს რ., რუსიას მ., ფაღავას გ., წულაიას პ.საკონსტიტუციო კომისიაში სოციალ ფედერალისტები ასახელებენ იოსებ ბარათაშვილს და გიორგი ლასხიშვილს.გიორგი გვაზავა. (ერ. დემ.) - ჩვენი ფრაქცია ასახელებს სპირიდონ კედიას და გიორგი გვაზავას.მდივანი. (კითხულობს) სოციალისტ - რევოლუციონერთა ფრაქცია ასახელებს ივანე გობეჩიას.თავმჯდომარე. - მაშასადამე დასახელებული გახლავთ კანდიდატები. სხვა კანდიდატები აღარ არის. ნება მიბოძეთ ეს კომისია ისეთ შემადგენლობით, რომელიც მიიღეთ, არჩეულად ჩავთვალო.მესამე - საფინანსო საბიუჯეტო კომისია. გთხოვთ წაიკითხოთ.საფინანსო საბიუჯეტო კომისიის არჩევა.მდივანი (კითხულობს): სოციალ დემოკრატიული ფრაქცია ასახელებს თოფურიძეს დ., ელიავას ნ., ცინცაძეს ნ., ონიაშვილს დ., შარაშიძეს დ., ჭიაბრიშვილს ან., ელიგულაშვილს ი., პანიევს კ., ურატაძეს გრ., ჭავჭანიძეს ივ. სოციალისტ - რევოლიუციონერთა ფრაქცია ასახელებს გრიგოლ ნათაძეს. გიორგი გვაზავა. (ერ. დემ.) - ჩვენი ფრაქცია ასახელებს გერონტი ქიქოძეს და ალექსანდრე ასათიანს.თავმჯდომარე. - ესეც მიღებული გახლავთ. გთხოვთ მეოთხე - სარედაქციო კომისია.სარედაქციო კომისიის არჩევა.მდივანი (კითხულობს): სოციალ-დემოკრატები ასახელებენ: არსენიძეს რ., შარაშიძეს ქრ., სოლოღაშვილს ოლ., გომართელს ივ.სარედაქციო კომისიაში სოციალისტ-ფედერალისტები ასახელებენ: სამსონ ფირცხალავას.ნაციონალ-დემოკრატები. ასახელებენ იოსებ მაჭავარიანს.სოციალ - რევოლიუციონერთა ფრაქცია ასახელებს: ილია ნუცუბიძეს.თავმჯდომარე. ესეც მიღებულია. დღიურ წეს - რიგში სხვა არაფერი არ გახლავთ, ნება მიბოძეთ კრება დავხურო. მხოლოდ კეთილ ინებეთ და დანიშნეთ შემდეგი კრების დღე და საათი, სურს თუ არა ვინმეს წინადადება შემოიტანოს? შეიძლება კეთილს ინებებთ და პრეზიდიუმს მიანდობთ! (არსენიძე: აგრე სჯობია!) სხდომის დახურვა.თავმჯდომარე. მაშასადამე, მიენდობა ეს საკითხი პრეზიდიუმს. ეხლა სხდომა დახურულათ უნდა ჩაითვალოს. უკაცრავათ, ჯერ ერთი, რომ გაუადვილოთ ჩვენ ქვესტორს დეპუტატების სურათების შეძენა რაც აუცილებელი არის, - აქ ფოტოგრაფი არის მოსული და გთხოვ დამფუძნებელი კრების წევრებს, ნუ დაიზარებთ, ბაღში გამობრძანდით, სადაც ფოტოგრაფი გადაგიღებთ. მეორე: კომისიის წევრებს, რომელნიც არიან ამორჩეულნი, უმორჩილესად ვთხოვ დარჩნენ მოსალაპარაკებლად.კრება იხურება ნაშუადღევის 1 საათსა და 45 წუთზე.
შენიშვნა :
დოკუმენტების გამოყენება დასაშვებია არაკომერციული, საგანმანათლებლო და სამეცნიერო-კვლევითი მიზნებისათვის, წყაროს (არქივი, შემნახველი ორგანიზაცია, კოლექცია, კონტრიბუტორი, ავტორი) მითითების პირობით. აკრძალულია მასალების კომერციული მიზნით გამოყენება კანონიერ მფლობელთან შეთანხმების გარეშე. ყველა უფლება დაცულია, საქართველოს და საერთაშორისო კანონმდებლობით.
|
|
