იოსებ პავლეს ძე გობეჩია დაიბადა 1879 წელს ქუთაისის გუბერნიის ქალაქ ქუთაისში, აზნაურის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

საშუალო განათლება მიიღო ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში.

სწავლა განაგრძო ოდესის უნივერსიტეტის მათემატიკის ფაკულტეტზე. სწავლის პერიოდში, სტუდენტთა 1901 წლის მღელვარების დროს დააპატიმრეს გამოსვლებში მონაწილეობის გამო და ადმინისტრაციული წესით გაასახლეს - დააბრუნეს საქართველოში.

ამავე წელს ისევ დააპატიმრეს საქართველოს რუსეთთან შეერთების 100 წლისთავის აღსანიშნავ იუბილეზე საპროტესტო სიტყვის წარმოთქმის გამო და ადმინისტრაციული წესით უკან - ოდესაში გაასახლეს, უნივერსიტეტში შესვლის უფლების აკრძალვით და პოლიციის ღია ზედამხედველობის ქვეშ.

იოსებ გობეჩია წევრად შევიდა ვსევოლოდ ლებედინცევის მიერ ორგანიზებულ სტუდენტთა მოძრაობის ხელმძღვანელ კომიტეტში; 1904 წელს კომიტეტის მთელი შემადგენლობა დააპატიმრეს. ერთწლიანი პატიმრობის შემდეგ დაბრუნდა საქართველოში, ტფილისში და აქტიურად ჩაება სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის ორგანიზაციულ მუშაობაში.

1905 წლის ბოლოდან მოყოლებული, „რეაქციის“ დროს იოსებ გობეჩია ცხოვრობდა არალეგალურად; ამ პერიოდში ჩამოაყალიბა სოციალისტ-რევოლუციონერთა მებრძოლი რაზმი, რომელმაც განახორციელა ტერორისტული აქტები სადამსჯელო ოპერაციების ხელმძღვანელ გენერალ მაქსუდ ალიხანოვ-ავარსკიზე ქუთაისში, მაზრის უფროს კეღამოვზე - ოზურგეთში და პოლიცმეისტერ მარტინოვზე - ტფილისში.

1906 წლის ბოლოს,როგორც სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის ამიერკავკასიის საოლქო კომიტეტის წევრი, დაესწრო ესერების მესამე პარტიულ ყრილობას იმატრაში, ფინეთში.

1907 წელს, რუსეთის მეორე სახელმწიფო სათათბიროს არჩევნების წინ, აირჩიეს დელეგატად ტფილისიდან ტამერფორსის მეორე პარტიულ ყრილობაზე დასასწრებად.

ყრილობიდან დაბრუნებული კვლავ დააპატიმრეს და კავკასიიდან გაასახლეს.

იოსებ გობეჩია ყალბი გვარით გაემგზავრა ოდესაში და იატაკქვეშა ცხოვრება დაიწყო. ოდესის უნივერსიტეტის რექტორის, ვასილ პეტრიაშვილის დახმარებით მოახერხა სწავლის გაგრძელება მე-4 კურსზე და1908 წელს საკუთარი, ნამდვილი გვარით დაამთავრა კიდეც ოდესის უნივერსიტეტის მათემატიკის ფაკულტეტი მაშინ, როცა ოდესაში არალეგალურად, სხვისი გვარით ცხოვრობდა. ამავე გვარით კითხულობდა ლექციებს ასტრონომიასა და მათემატიკაში ხერსონის სახალხო უნივერსიტეტში.

1909-1911 წლებში ცხოვრობდა და მუშაობდა ბაქოში - კითხულობდა ლექციებს სახალხო უნივერსიტეტში; ძმასთან - ვლადიმერ გობეჩიასთან და გიგა ჯუღელთან ერთად მონაწილეობდა ქართულენოვანი პარტული ორგანოს - „მარცვალის“ გამოცემაში.

ჟანდარმერიის მიერ დევნის გამო იძულებული გახდა, გაქცეულიყო საზღვარგარეთ.

ცნობილი ასტრონომის ფლამარიონის დახმარებით ერთი წელი იმუშავა პარიზის ობსერვატორიაში. პარიზშივე დაამთავრა გრენობლის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი ინჟინერ-ელექტრიკოსის ხარისხით და შესაბამის სამუშაოზეც მოეწყო.

1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შემდეგ დაბრუნდა პეტროგრადში, საიდანაც დროებითი მთავრობის ხელმძღვანელმა, თანაპარტიელმა ალექსანდრე კერენსკიმ კავკასიის ფრონტის კომისრად გაგზავნა.

1917 წლის ნოემბერში აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

1918 წლიდან იყო საქართველოს სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრი.

1918 წლის 26 მაისს ხელი მოაწერა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის გამოცხადების აქტს. 1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი; სოციალისტ-რევოლუციონერთა ფრაქციის თავმჯდომარე.

1919 წლის 12 მარტს აირჩიეს საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის სიით; იყო სამხედრო კომისიის წევრი.

1921 წელს საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების შემდეგ დარჩა საქართველოში და პარტიის სხვა ლიდერებთან ერთად ცდილობდა საოკუპაციო რეჟიმთან კომპრომისის მიღწევას.

1922 წლის დასაწყისში, საქართველოში პარტიათა შორის მოლაპარაკებების ფონზე, რომელიც ბოლშევიკურ საოკუპაციო რეჟიმთან საბრძოლველად საერთო ფრონტის შექმნის მიზნით დაიწყო, საქართველოს სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიაში განხეთქილება მოხდა; 1922 წლის 20 მარტს თბილისში გაიმართა საქართველოს სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის მესამე ყრილობა, რომელიც მოაწყო ე. წ. „მემარცხენეთა“ ფრთამ. მათ პარტიიდან გარიცხეს იოსებ გობეჩია, ივანე ლორთქიფანიძე და ილია ნუცუბიძე; აირჩიეს ახალი ცენტრალური კომიტეტი, რომლის შემადგენლობაში შევიდნენ ლეო შენგელაია და ივანე გობეჩია. თავის მხრივ, განხეთქილების შედეგად წარმოქმნილმა პარტიის მეორე ნაწილმა იოსებ გობეჩიასა და ივანე ლორთქიფანიძის ხელმძღვანელობით პარტიიდან გარიცხულად ლეო შენგელაია, ივანე გობეჩია და მათი მხარდამჭერები გამოაცხადა.

1922 წლის გაზაფხულზე საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტის ჩამოყალიბებისას იყო საქართველოს სოციალისტ-რევოლუციონერთა (მემარჯვენეების) წარმომადგენელი კომიტეტში. დაარსების შემდეგ დამკომმა იოსებ გობეჩია საკუთარ წარმომადგენლად საიდუმლოდ მიავლინა საზღვარგარეთ ინტერპარტიული კომიტეტისთვის ინფორმაციის გადასაცემად.

შემდგომ წლებში აქტიურად მონაწილეობდა ემიგრაციის პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში; აქვეყნებდა სტატიებს ემიგრანტულ გამოცემებში,

გარდაიცვალა 1963 წელს.

დაკრძალულია ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე.

წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #107, გვ. 16-16ა; საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382; ფონდი #153, ანაწერი #3 - ტფილისის გუბერნიის ჟანდარმთა სამმართველოს ფოტო-კარტოთეკა.

ჩვენი დროშა, #38, იანვარი, 1963 წ. პარიზი; თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

ფოტო: ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.