შესახებ
English
1887-01-09 - 1937-12-14

პერსონალური
დაბადების თარიღი: 1887-01-09
გარდაცვალების თარიღი: 1937-12-14
სქესი: კაცი
ეროვნება: ქართველი
აღმსარებლობა:
მეტსახელი: გიზო
ფსევდონიმი: „გიზო“, „Маска“.

გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი: კიწია, საქართველო
გარდაცვალების ადგილი: ირკუტსკი, რუსეთი
საცხოვრებელი ადგილი: კიწია, ბათუმი, მოსკოვი, იაროსლავლი, ტარი, ობის კამენი, ჟიგალოვო


სოციალური
სოციალური წარმოშობა: აზნაური
სოციალური სტატუსი: მოსამსახურე
განათლება: უმაღლესი
პროფესია: იურისტი


პოლიტიკური
პარტია: საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია
თანამდებობა: ბათუმის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭოს თავმჯდომარე, საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი, ამიერკავკასიის სეიმის დეპუტატი, საქართველოს პარლამენტის დეპუტატი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების დეპუტატი, საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის რწმუნებული ქალაქ სოჭში, ბათუმის ქალაქის თავი, საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის ბათუმის კომიტეტის თავმჯდომარე, საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტის რწმუნებული ბათუმში
რეპრესია: 1921, 1925, 1933, 1935, 1936, 1937


საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია:

გიორგი (გიზო) ნესტორის ძე ანჯაფარიძე დაიბადა 1887 წლის 9 იანვარს (ძველი სტილით), ქუთაისის გუბერნიის, სენაკის მაზრის სოფელ კიწიაში, აზნაურის ოჯახში ეროვნებით ქართველი.

საშუალო განათლება ბათუმის ვაჟთა გიმნაზიაში მიიღო.

1905 წელს ბათუმში შევიდა რუსეთის სოციალ-დემოკრატიულ მუშათა პარტიაში.

სწავლა განაგრძო მოსკოვის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე.

1905 წელს მოსკოვის უნივერსიტეტში სწავლისას მონაწილეობდა რევოლუციურ გამოსვლებში, იყო იმ მებრძოლი რაზმის წევრი, რომელიც იცავდა ცნობილ მწერალ მაქსიმ გორკის. რევოლუციის დამარცხების შემდეგ გადავიდა არალეგალურ მდგომარეობაში. სამართალში იყო მიცემული შეიარაღებულ აჯანყებაში მონაწილეობის გამო, მაგრამ მისი დაპატიმრება ვერ მოახერხეს.

1913 წლიდან დაბრუნდა ბათუმში და მუშაობდა ადვოკატად. 1915-1916 წლებში იცავდა რუსეთის იმპერიის სამხედრო მმართველობის მიერ დაპატიმრებულ აჭარლებს.

თანამშრომლობდა პრესაში; იყენებდა ფსევდონიმებს „გიზო“ და „Маска“.

1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შემდეგ აირჩიეს ბათუმის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭოს თავმჯდომარედ და ამ მოვალეობას ასრულებდა 1918 წლის 1 აპრილამდე - ოსმალური არმიის მიერ ბათუმის ოკუპაციამდე.

1917 წლის ნოემბერში აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

1918 წლის თებერვლიდან იყო ამიერკავკასიის სეიმის წევრი.

1918 წლის 26 მაისს ხელი მოაწერა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის გამოცხადების აქტს; 1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

1919 წლის 12 მარტიდან არჩეული იყო საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით. იყო საბიუჯეტო-საფინანსო კომისიის წევრი.

მუშაობდა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის რწმუნებულად ქალაქ სოჭში.

1920 წლის 4 სექტემბერს აირჩიეს ბათუმის ქალაქისთავად; მანამდე, ბათუმის საქართველოს იურისდიქციაში შესვლის მომენტიდან, ჰქონდა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის რწმუნებულის სტატუსი.

1921 წელს, საქართველოს საბჭოთა რუსეთის მიერ ოკუპაციის შემდეგ დარჩა ბათუმში, იყო საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის ბათუმის კომიტეტის თავმჯდომარე.

1921 წლის 3 მაისს დააპატიმრეს სხვა პარტიულ ლიდერებთან ერთად საბჭოთა რეჟიმის მიერ პოლიტიკური მოწინააღმდეგეების მასობრივი დაპატიმრების პირველი ტალღისას და გადაგზავნეს თბილისში, საქართველოს ჩეკაში, შემდგომ კი - მეტეხის #2 „გამასწორებელ სახლში“, სადაც იმყოფებოდა 1922 წლის ივლისამდე იზოლაციის წესით. გაათავისუფლეს პირობით - ავადმყოფი მამისათვის დახმარების აღმოსაჩენად.

ხელმეორედ დააპატიმრეს 16 სექტემბერს სურამში. 1922 წლის 20 ოქტომბერს საქართველოს სსრ საგანგებო კომისიის პრეზიდიუმმა გაათავისუფლა და ორი კვირის ვადა მისცა საზღვარგარეთ წასასვლელად, თუმცა მისი პროტესტის, აბელ ენუქიძის შუამდგომლობის და საქართველოს სსრ ცენტრალური აღმასკომის 7 ნოემბრის ამნისტიის შემდეგ საქართველოში დარჩენის უფლება მისცა. დაბრუნდა ბათუმში და მუშაობდა კომუნალური მეურნეობის განყოფილების უფროსად.

1924 წლის გაზაფხულიდან გიზო ანჯაფარიძე იყო დამოუკიდებლობის კომიტეტის რწმუნებული ბათუმში და მონაწილეობდა ანტისაბჭოთა აჯანყების ორგანიზებაში.

1924 წლის 28 აგვისტოს აჯანყების დაწყების შემდეგ გადავიდა არალეგალურ მდგომარეობაში. ბათუმის ჩეკამ დააპატიმრა მისი მოხუცებული მშობლები, რის შემდეგაც 1924 წლის 2 სექტემბერს გიზო ანჯაფარიძე თავად გამოცხადდა და ჩაბარდა ჩეკას ბათუმში. 7 სექტემბერს ადგილობრივ პრესაში გამოქვეყნდა მისი მოწოდება, რომლითაც ეხმიანებოდა და ეთანხმებოდა დამოუკიდებლობის კომიტეტის დეკლარაციას აჯანყების დამარცხების შესახებ და სჭიროდ თვლიდა საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული პარტიის თვითლიკვიდაციას.

1925 წლის 15 ივლისიდან 3 აგვისტომდე გიზო ანჯაფარიძე, სხვა 46 პოლიტპატიმართან ერთად, გაასამართლა საქართველოს სსრ უზენაესმა სასამართლომ ე. წ. „პარიტეტული კომიტეტის პროცესზე“ 1924 წლის აგვისტოს ანტისაბჭოთა აჯანყების ორგანიზების ბრალდებით.

სასამართლო პროცესზე აჯნაფარიძემ უარყო მის მიერ პატიმრობისას გამოთქმული მოსაზრებები და ჩვენებები და ისინი მძიმე ფსიქოლოგიური მდგომარეობით ახსნა.

სასამართლომ მას 5 წლით პატიმრობა მიუსაჯა სასტიკი იზოლაციით. თავდაპირველად მოთავსებული იყო მეტეხის #2 „გამასწორებელ სახლში“, შემდგომ გადაგზავნეს, სავარაუდოდ, იაროსლავლის პოლიტიზოლატორში.

სასჯელის ვადის გასვლის შემდეგ გადაასახლეს ომსკის მხარეში, ქალაქ ტარში, სადაც მუშაობდა ტარის რაიონული საგეგმო განყოფილების ეკონომისტ-მგეგმავად.

დააპატიმრეს 1933 წლის 21 თებერვალს; ამავე წლის 27 აგვისტოს სსრკ გაერთიანებული სახელმწიფო პოლიტიკური სამმართველოს კოლეგიის გადაწყვეტილებით 2 წლით გაგზავნეს „შრომა-გასწორების კოლონიაში“; სასჯელის ვადის დამთავრების შემდეგ კი სსრკ შინსახკომის განსაკუთრებულმა სათათბირომ 1935 წლის 10 თებერვალს ვადა 3 წლით გაუხანგრძლივა და აღმოსავლეთ ციმბირში გადაასახლა, ქალაქ ობის კამენში.

1936 წლის ზაფხულში შინსახკომის კამენის რაიონულმა განყოფილებამ ქართველი გადასახლებული სოციალ-დემკრატი ლიდერების დიდი ჯგუფი დააპატიმრა ე. წ. „ციმბრის ცენტრის“ საქმეზე, ანტისაბჭოთა არალეგალური მუშაობის ბრალდებით, მათ შორის - გიზო ანჯაფარიძეც, 1936 წლის 21 ივნისს. სსრკ შინსახკომის განსაკუთრებულმა სათათბირომ 21 სექტემბერს მას 5 წლით აღმოსავლეთ ციმბირის მხარეში გადასახლება მიუსაჯა. ცხოვრობდა ირკუტსკის მხარეში, დაბა ჟიგალოვოში, სადაც მუშაობდა „რაიპოტრებსოიუზის“ ბუღალტრად.

დააპატიმრეს 1937 წლის 5 დეკემბერს. 8 დეკემბერს ირკუტსკის მხარის შინსახკომის სამმართველოსთან არსებულმა განსაკუთრებულმა სამეულმა (ე. წ. „ტროიკა“) დახვრეტა მიუსაჯა; დახვრიტეს 14 დეკემბერს, ქალაქ ირკუტსკში.

რეაბილიტირებულია 1957 წლის 30 ნოემბერს ირკუტსკის სამხარეო სასამართლოს პრეზიდიუმის, 1989 წლის 23 აპრილს ალთაის მხარის პროკურატურის და 1989 წლის 30 ივნისს ომსკის მხარის პროკურატურის მიერ.



წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი#1833, ანაწერი #1, საქმე #1382.

საქართველოს შსს აკადემიის არქივი, 1-ლი განყოფილება (ყოფილი სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის არქივი), ფონდი #6, საქმე # 21329

http://lists.memo.ru/d1/f499.htm

ფოტო: საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს აკადემიის არქივი, პირველი განყოფილება (ყოფილი საქართველოს სსრ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის არქივი), ფონდი # 6, საქმე #21329.